10 Jaar. 10 Jaar geleden volgde ik mijn eerste Biodanza-les en ik ben niet meer gestopt sindsdien. Ik was meteen verkocht. Ik hield van Biodanza vanaf de eerste minuut.
Hier kon ik helemaal mezelf zijn, hier mocht ik dansen zoals ik zelf wou, verstillen of gewoon zijn, genieten, huilen, lachen, ….. uiting geven aan al wat in mij leefde. Zonder oordelen. Zonder goed of fout. Zonder woorden. Niemand hoefde mijn verhaal te kennen.
Hier voelde ik menselijke warmte en onvoorwaardelijkheid. Hier voelde ik de grond weer onder mijn voeten die enkele jaren voordien traumatisch onder me heen was weggemaaid. Hier vond ik mezelf weer, bouwde ik mezelf weer op, vond ik rust en opnieuw mijn levenslust.
Biodanza is een dansvorm maar er zit ook een levensfilosofie onder. Biodanza steunt op het biocentrisch principe dat het LEVEN centraal stelt. In Biodanza worden natuurlijke (biologische) processen die zich dagdagelijks in ieder van ons afspelen, liefdevol ondersteund in alle veiligheid om meer vitaliteit, minder stress en een beter mentale en fysieke gezondheid te bekomen. Langzamerhand ga je ook anders dansen met je leven en ga je deze processen ook zelf ondersteunen in je dagelijkse leven.
Wat al in mij was, maar schreeuwde om ruimte en lucht doordat het overschaduwd werd door de rompslomp, hectiek en stress van elke dag, kreeg in Biodanza eindelijk ruimte en ondersteuning. Biodanza liet me weer verbinden met wat ik zelf en wij collectief als moderne hectische maatschappij verloren zijn onderweg naar sneller, efficiënter, commerciëler, geautomatiseerder, ….. De weg naar collectieve burn-out.
Biodanza maakte me weerbaarder, sterker, rustiger, levenslustiger, mentaal sterker en vrij! Vrij te zijn wie ik werkelijk ben en het leven te kiezen dat helemaal bij mij past. Mentale rust, ontspanning en een betere gezondheid waren het resultaat.
Al kon ik lang niet uitleggen hoe dit kwam:
- Ik vond geen woorden voor wat ik onbewust en zonder woorden beleefd had. Er was beleving, beleving, voelen en nog eens beleven,……. “Hoe voelt Biodanza?” is even moeilijk uit te leggen als “Hoe voelt sex?”. Dat is voor iedereen persoonlijk en moeilijk onder woorden te brengen.
- Ik begreep niet hoe het werkte, hoe deze les zo’n effect op me had en op mijn dagelijks leven. Ik begreep alleen dat het me super veel deugd deed. Tijdens de les en in de dagen na de les.
- Omdat ik vreesde dat mensen het “raar” zouden vinden. We leven nu eenmaal in een maatschappij die zo ver afgeweken is van wat “normaal” is en het leven voedt, dat normale menselijke behoeftes nu als “raar” bestempeld worden. Iedereen verlangt naar contact en fijne relaties. En toch worden dingen als oogcontact en aanraking maar al te graag uit de weg gegaan of hangt er een soort taboe of ongemakkelijkheid rond. Bovendien zijn we met z’n allen jarenlang geïndoctrineerd geweest dat je eerst volledig emotioneel zelfvoorzienend moet zijn om goede relaties op te bouwen. Op veel plaatsen lees je dat je je moet herinneren dat je niemand anders nodig hebt dan jezelf. De realiteit is dat dit gewoon niet waar is. Menselijke wezens zijn sociale dieren die een zenuwstelsel ontwikkeld hebben dat gebouwd is voor sterke verbinding. Ons overleven en onze gezondheid hangt er van af.
Nu ik voor mijn monografie als Biodanza Facilitator “Je zenuwstelsel versterken met Biodanza” de PolyVagal Theory van Dr. Stephen Porges (1) uitvoerig bestudeerde, begrijp ik meer dan ooit waarom Biodanza doet wat het doet. Waarom het zo’n enorme impact heeft op mensen en op mij destijds en nu nog steeds.
Waarom brengt Biodanza zo veel rust, maakt het mensen veerkrachtiger (beter bestand tegen stress) en levenslustiger?
Biodanza werkt rechtstreeks met je biologie. Het heeft de capaciteit om via beweging, muziek, emotie en contact in te werken op je autonome zenuwstelsel, hormonen, neurotransmitters, enz….
Jouw interne wereld bepaalt hoe jij je voelt en hoe je de wereld ervaart. Hoe zou je leven er uit zien als je je biologie zou kunnen beïnvloeden voor het uitnodigen en ervaren van zo veel mogelijk ontspanning, vreugde, veiligheid, warmte, liefde, schoonheid, plezier, zelfvertrouwen, enz…….
Nu begrijp ik dat:
- onze hectische maatschappij en samenleving constant het sympatisch zenuwstelsel triggeren (zenuwstelsel van actie en stress). De media doen hier nog een schep bovenop door het promoten van verlies van verbinding met elkaar door vergelijken, picture perfect, (voor)oordelen, haat, verdeling en verderf te zaaien. Verbinding en een gevoel van veiligheid zijn echter een biologische noodzaak om te overleven en te floreren! In Biodanza vond ik die veilige plek! Ik herwon een onverwoestbaar vertrouwen in het leven, een veilige basis en heb me geen dag meer eenzaam gevoeld, ook al was ik lang alleen.
- Door een trauma in mijn leven, was mijn capaciteit om mijn zenuwstelsel (en stress) te reguleren verbroken. Verbinding wordt opgeofferd voor overleving. De tak van mijn zenuwstelsel die voor verbinding zorgt en de verdedigingsresponsen remt, verloor hierdoor zijn kracht en mijn stressresponsen hadden vrij spel wat resulteerde in chronische stress. Dit had zowel effect op mijn psychologisch als fysiek welzijn. (1) In Biodanza kreeg ik elke les opnieuw de kans om mijn vagale rem te oefenen en weer opnieuw te leren reguleren. Door de aard van de oefeningen en de opbouw van de les die de natuurlijke werking van het zenuwstelsel volgt en ondersteunt. Mijn zenuwstelsel werd hierdoor opnieuw sterker en ik kon weer echt in ontspanning komen. Eerst in de lessen. Daarna zette dit effect zich ook verder in mijn dagelijkse leven. Stress verminderde en ik herwon mijn veerkracht.
- Het gekke is dat ik eindelijk tot rust kwam door beweging. Mindfulness, mediteren en stil zitten hebben nooit gewerkt voor mij. Nu begrijp ik waarom. De werking van mijn zenuwstelsel was veranderd. Elke overprikkeling bracht me na dit trauma direct in dorsale vagus, de immobilisatierespons (ook bekend als freeze – dorsale vagale baan). Ik was verdoofd, afwezig, ontoegankelijk. De enige manier om hier uit te raken is om terug wat activatie toe te voegen leerde ik nu. (1) Ik kon dus gaan zitten mediteren tot ik 100 was. Dat hielp me geen meter vooruit. Dankzij de zachte bewegingen, in alle veiligheid, die ik op mijn eigen tempo en ritme kon regelen, in een veilige omgeving, herwon mijn lichaam de capaciteit om terug actief te zijn en zelf weer te reguleren. Biodanza wordt niet voor niets “Mindfullness in beweging” genoemd.
- Verbinding en contact met anderen een biologische noodzaak is om je gezond te voelen. Muurtjes bouwen, je afsluiten ter bescherming, maakt je eenzaam. Die eenzaamheid vreet je op van binnenuit. Onderzoek van Julianna Holt-Lunstad, Timothy B. Smit en J. Bradley Layton bracht aan het licht dat leven met luchtverontreiniging je kans op vroegtijdig overlijden met 5 procent verhoogt. Leven met zwaarlijvigeheid 20%, met overmatig drankgebruik 30%. Leven met eenzaamheid verhoogt die kans met 45%. (2) Het contact en de verbinding met anderen maakt je zenuwstelsel sterker, veerkrachtiger en meer bestand tegen stress. Bovendien produceer je bij oogcontact, aanraking of een omhelzing ook het hormoon oxytocine, wat de aanmaak van cortisol (het stresshormoon) vermindert.(3)
Na mijn trauma was ik alle vertrouwen in mensen kwijt, inclusief dat in mezelf. Uit schaamte had ik ook niemand durven vertellen wat er gebeurd was en leefde ik een leugen. Ik was afgesneden van alles en iedereen omdat ik niemand meer vertrouwde, geen nieuwe contacten meer legde en de mensen die ik wel vertrouwde mijn verhaal niet durfde vertellen en dus ook geen authentiek contact en gesprekken meer had.
Tijdens één van de eerste lessen Biodanza weende ik tranen met tuiten omdat ik mijn hart voelde openen en ik kon ervaren dat er wel nog liefde zat. Dat ik wel nog liefde of genegenheid kon voelen voor anderen mensen. Dat niet alles onherroepelijk dood was of weggestoken achter een dikke muur van zelfverdediging. Langzaam aan begon ik in deze veilige omgeving weer te vertrouwen en me open te stellen. Ondertussen heb ik een enorme vriendenkring, een pracht van een man in mijn leven en weer volop vertrouwen in de mensheid en de wereld. Ik leef authentiek, vrij, voluit en vol vertrouwen! Dat is de kracht van Biodanza. Ik ben er heilig van overtuigd dat dit mijn leven gered heeft. Op vele verschillende manieren. Als je begrijpt dat dit openen van mijn hart een teken is van een zenuwstelsel dat genoeg veiligheid voelt om in de rustgevende staat te functioneren, waar gezondheid, het zelfhelend vermogen, celreparatie en groei beschikbaar is (en in stress-modus niet) dan is dit ook effectief zo!
En neen, in Biodanza moet je niet ‘geforceerd’ in contact zijn met anderen. Er moet niets. Alles zijn uitnodigingen en je volgt je eigen behoeftes in respect voor die van de ander. Maar net door de opbouw van de les, die de werking van het zenuwstelsel ondersteunt, komt het zenuwstelsel tot rust en wordt de tak die verantwoordelijk is voor sociaal contact weer actief. Je komt vanzelf weer in verbinding met de biologische noodzaak om te verbinden met de ander. Je WIL dicht bij de ander zijn, elkaar zien, gezien worden, delen,…… We hebben dit nodig. Waarom denk je dat eenzaamheid zo’n pijn doet?
Waarom je niet kan ‘zien’ of ‘bedenken’ of Biodanza iets voor jou kan betekenen.
Soms vragen mensen: “Mag ik eens komen kijken?”
Als je aandachtig gelezen hebt hierboven, zal je wel begrijpen dat dit niet mogelijk is.
Biodanza gaat niet zozeer over WAT je doet en nog minder over hoe het er uit ziet. Al wat ik hierboven beschreven hebt, speelt zich af IN mensen, in hun biologie, in hun fysiologie, in hun hormoonstelsel, in hun zenuwstelsel. Er is eigenlijk niets te zien. Biodanza ERVAAR je.
Je hoofd, je geest, je ego, je gedachten kunnen nooit op voorhand weten of bedenken wat je lichaam gaat ervaren.
Biodanza ervaar je met je lichaam. Net zoals je het leven van elke dag primair met je lichaam ervaart. Je hersenen zijn er om betekenis te geven aan wat je ervaren hebt. (1) En als ze niet begrijpen wat ze zien, maken ze hun eigen verhaal, wat niet noodzakelijk de waarheid of de realiteit is.
Dus neen, het helpt niet om Youtube video’s te bekijken over Biodanza in de hoop te weten te komen of Biodanza iets voor jou kan betekenen. Helaas. Deze sprong zal je zelf moeten wagen. De groep is er om je liefdevol te verwelkomen als je beslist te springen…….
Je bent heel welkom!
Bij mij in Mortsel of bij een collega Facilitator Biodanza in jouw buurt. Je kan hiervoor op de kaart kijken van de website ven de Biodanza vereniging: www.Biodanza.be
Nog meer weten over Biodanza? Lees dan zeker de volgende pagina’s op deze website:
– Wat is Biodanza?
– Je eerste les Biodanza…. Wat te verwachten?
– Getuigenissen en ervaringen van deelnemers
– Wetenschappelijk onderzoek rond Biodanza (o.a. bij fibromyalgie, stress-reductie, depressie, enz……
Bronnen:
(1) De Polyvagaal Theorie – Dr. Stephen Porges
(2) ‘Loneliness and Social Isolation as Risk Factors for Mortality: A Meta-Analytic Review‘
(3) Oxytocine: zó versterkt dit knuffelhormoon jouw weerstand